Het verhaal van Bram en Aagie

Dit waargebeurde levensverhaal speelt in een tijd dat het vervoer overwegend met paard en wagen geschiedde, de trekschuit en de zeilschepen nog volop in functie waren en de eerste auto’s van de notabelen hun intrede deden in Noord-Holland.

Abram van Petten werd in 1905 geboren als zoon van een van de zeven bakkers op Graft. Aagie, de oudste dochter van de cafébaas van het Rijper Wapen vlak bij de Beemster brug in De Rijp, werd geboren in 1911. Het ouderlijk huis van Bram aan de Raadhuisstraat werd in 1904 gekocht door zijn vader Cornelis van Petten Abraham-zoon broodbakker te De Rijp van de heer Cornelis Vennik broodbakker te Heiloo. Het huis aan de Raadhuisstraat was in 1890 verbrand, de gevel is blijven staan en het huis werd opnieuw gebouwd. Het huis bestaat nog steeds, nu is het kleinste snoepwinkeltje Bram en Aagie er gevestigd.

De trouwfoto van Bram en Aagie van Petten, 1931

1 2 3

Bakfiets en hondewagen

Zoals vroeger gebruikelijk hielpen de kinderen de ouders om het hoofd boven water te houden. Naast de verkoop van het brood in het winkeltje, ventte Bram brood voor zijn vader met de bakfiets en hondenwagen. Dit betekende vaak: voor een half broodje naar de Wormerweg in de Beemster en voor de andere helft naar de Noordeinde-meer, op de fiets of lopend.

Katholieken kochten bij de katholieke bakker, doopsgezinden bij de doopsgezinde bakker enz. Er moesten dus veel kilometers gemaakt worden om het brood te slijten.

Groene vingers

Al op jonge leeftijd wist Bram in ieder geval wat hij niet wilde worden… bakker! Nee, na de lagere school en een aantal bazen later kwam Bram te werk op een tuinderij. Het werk lag hem wel, je kon wel zeggen dat Bram groene vingers had. In die tijd, rond 1925, was er veel tuinbouw in de Eilandspolder. De grond hier, klei op veen grond, was zeer vruchtbaar. Algemeen was de opvatting dat de Eilandspolder het tuinbouw gebied van Nederland zou worden. Alle akkers waren ontgonnen en werden gebruikt voor de teelt van aardappelen, wortelen, augurken, bloemkool, bonen, rode kool enz. Een aantal bedrijven had ook kassen en platglas bakken.

Alles met de hand

Een gemiddeld tuinbouw bedrijf was 0,5 tot 1 ha groot de glasopstanden maten vaak niet meer dan 1000 m2. Dat kon ook niet anders omdat alles met de hand gebeuren moest, zoals spitten, klauwen (grond fijn maken) harken, mest opbrengen zaaien en oogsten. Dat oogsten hield nog wat in; bijvoorbeeld bloemkool, eerst met de schuit de polder in naar de akker, ongeveer een uur varen (kloeten met de hand, later met een motor) de kool werd gesneden, in de kist, kisten op de schuit sjouwen, schuit naar De Rijp kloeten, boot lossen op binnenvaartschuit van Schipper Visser en daarna naar huis. Schipper Visser bracht de handel weer naar de veiling op Purmerend waar het werd geveild. En dan maar hopen dat de inspanningen beloond werden bij de verkoop van de bloemkool.

1 2 3

Eerste gegadigde

Bram wilde dus tuinder worden maar hij had nog geen land. Op een dag hoorde hij dat de grond tegen over zijn ouderlijk huis te koop zou komen. De broers en zus Brugge hielden de tuinderij voor gezien. Bram beschouwde dit als de kans van zijn leven, hij ging naar de notaris die de verkoop regelde. De notaris was er niet: men zei dat hij beter naar huis kon gaan om later terug te komen, dat vertikte Bram, hij bleef zitten. Dat was maar goed ook want even later kwam de buurman Bark binnen die ook de grond graag wou hebben. De notaris was laat thuis maar Bram was eerste gegadigde en kocht de grond. Bram was nu de gelukkige bezitter van 0,8 ha grond achter het oude raadhuis van Graft. Nu Bram eigenaar en tuinder was geworden kon hij eindelijk Aagie ten huwelijk vragen.

Verloven en trouwen

Aagie had het in die jaren niet makkelijk gehad: haar vader, de kastelein van het Rijper Wapen, was niet erg zakelijk en had een grote voorliefde voor muziek, van muziek kon je toen niet eten en de zaak draaide minder en minder. De familie moest het Rijper Wapen verkopen en woonde daarna in Krommenie. Bram haalde Aagie uit Krommenie vandaan en ze verloofde zich. Kort erna, in 1931, trouwden ze.

Bram Soep

Bram was echt een tuinder in hart en nieren, het ging goed met het bedrijf. Het bedrijf breidde uit naar 1,6 ha er kwamen knechten om het werk rond te zetten. Naast de volle grond kwamen er steeds meer platglas bakken. Deze bakken hadden betonnen randen en hierop werden de broeiramen gelegd. De teelt werd steeds fijner (grove producten als uien, peen etc. werden ingeruild voor soepgroenten, bonen sla, meloen etc.). Bram zijn bijnaam werd Bram Soep.

Winkeltje

Het ging zo goed dat er twee kassen werden gebouwd. Eén ervan was van het zogenaamde rolkas type (de wanden bleven staan, het dak werd verreden zodat er aldoor een nieuwe teelt onder glas was, en de grond zonder dak weer klaar gelegd kon worden voor de volgende bewerking). Aagie deed het huishouden, verkocht de groenten deels aan huis in het Winkeltje, in de oorlog vanuit de schuur, ze bracht natuurlijk koffie naar de overkant en hielp mee zoveel ze kon. Gelukkig was er niet alleen maar tijd om te werken, ze kregen vier kinderen.

Tuinders in de Eilandspolder

Ook in die tijd hielpen de kinderen voor en na schooltijd zoveel mogelijk mee. Bram liet zijn kinderen echter geen zwaar (mannen-)werk doen. Mede hierdoor hadden de kinderen van tuinder Bram een mooie jeugd. Bram van Petten was samen met de families Eijk, Roelofsen en Blokdijk nog een van de weinige tuinders in de Eilandspolder. De verwachting dat de polder het tuinbouwgebied van Nederland zou worden is maar kort uitgekomen. In de jaren 50 deed de mechanisatie zijn intrede. De zachte grond had te weinig draagkracht om de zware trekkers te houden, de (hand)arbeid werd te duur. De knechten gingen naar de fabrieken waar ze minder zwaar hoefden te werken en meer betaald kregen.

Camping Welgelegen

Het tuindersbedrijf van Bram was echter zeer succesvol en nadat zoon Kees had aangegeven door te willen in de tuinbouw werd in 1961 een derde nieuwe kas gebouwd. Lang is de nieuwe kas niet gebruikt, drie jaar na het gereed komen van de laatste kas sloeg het noodlot toe. Zoon Kees verongelukte op 26-jarige leeftijd. Opa Bram zag het niet zitten om alleen verder te gaan met de tuinderij nu er geen opvolger meer was maar wilde en kon ook niet niks doen. Ze besloten van de tuinderij een camping te maken. Camping Welgelegen was geboren.
Tot Bram zijn 83ste runde hij samen met Aagie de camping. Het Winkeltje werd de sigaren- en sigarettenwinkel van het dorp. Een drijfveer van Opa Bram was dat de camping in de familie moest blijven, tot zijn vreugde gebeurde dit ook… Zijn kleindochter nam de camping over en naast camping werd ook de tuinderij nieuw leven ingeblazen, door overname van de kassen van familie Eyk.

Kleinste snoepwinkeltje van Nederland

In het woonhuis woont nu hun oudste kleinzoon Jaap Klaver: deze is uitbater van het kleinste snoepwinkeltje van Nederland.